خلاصه مطالب: آیا جملاتی مانند «فردوسی مردی زیانکار بود» یا عبارت «مرد خاسر زيان بردۀ تهيدست» از شهید مطهری است و در کتاب نور ملکوت قرآن آمده است؟ آیا آیت الله مرتضی مطهری معتقد بود «زنده كردن لغات فارسي باستاني، برگشت از تعاليم قرآن است»؟
- بر خلاف ادعای شایعه: این سخنان از شهید مرتضی مطهری نیست.
شایعه جملاتی را به شهید مطهری نسبت می‌دهد، از قبیل «فردوسي مردي زيانكار بود. زنده كردن لغات فارسي باستاني، برگشت از تعاليم قرآن است» و متذکر می‌شود که این جملات از کتاب نور ملکوت قرآن برداشته شده‌اند.
نویسنده کتاب نور ملکوت قرآن شخص دیگری است و ربطی به شهید مطهری ندارد. برای اطلاع از نظرات شهید مطهری درباره فردوسی نکات تکمیلی را بخوانید. - درست است که: این جملات متعلق به کتاب نور ملکوت قرآن (تالیف آیت الله حسینی طهرانی) است.
جملات مذکور در شایعه - که نمونه آن در ادامه متن وجود دارد - عینا از جلد چهارم کتاب نور ملکوت قرآن (ص ۱۴۵) برداشته شده‌اند. این کتاب تالیف آیت الله حسینی طهرانی است و متن کامل آن در سایت معارف اسلام (که اختصاص به آثار ایشان دارد) وجود دارد.
در حال حاضر جلدهای دوم تا چهارم این کتاب در سایت معارف اسلام از دسترس خارج شده‌اند و مراجعه به آنها با پیغام خطا مواجه می‌شود. اما نسخه‌ی آرشیو شده صفحه در سال ۲۰۰۸ دسترس است: لینک
همچنین فهرست این کتاب نیز در روی سایت قابل رویت است و می‌توان عنوان بخش «تبليغات براي فردوسي و شاهنامه، تبليغات عليه اسلام است» را در آن یافت که حاوی مطالب مذکور است. (فهرست جلد چهارم کتاب نور ملکوت قرآن)
«یک کلاغ» از خوانندگان خود دعوت می‌کند پیش از قضاوت عجولانه درباره نویسنده این جملات، سایر نظرات و مطالب ایشان را نیز مطالعه کنند و به صرف خواندن چند جمله خارج از متن اکتفا نکنند.
تکمیلی - نظر شهید مرتضی مطهری درباره شاهنامه فردوسی
در هیچ یک از آثار شهید مطهری مستقیما به موضوع شاهنامه یا شخصیت فردوسی پرداخته نشده است. چنانکه خود ایشان در مقدمه‌ی یکی از کتابهایشان شرح می‌دهند، علت این امر کمبود فرصت کافی بوده است.در ايران اسلامى جرياناتى رخ داده است. برخى از آن جريانات، دستاويزى براى بعضى از مستشرقين و غير آنان شده است كه آنها را به عنوان يك «مقاومت» و عكس العمل مخالف روح ايرانى در برابر اسلام معرفى كنند، از قبيل نهضتهاى شعوبى، زبان فارسى، تصوف و حتى تشيع، همچنانكه برخى شخصيتها به عنوان مظهرى از اين مقاومت معرفى شده و مىشوند، از قبيل حكيم ابوالقاسم فردوسى حماسه سراى عظيم ايران و فيلسوف بزرگ شيخ شهاب الدين سهروردى معروف به شيخ اشراق.اما استاد شهید مطهری در بخشی از کتاب «نبوت»، آن هنگام که به مقایسه قرآن (به عنوان یک کتاب الهی که نویسنده آن فوق بشر است) و شاهکارهای ادبی بشری می‌پردازد تا وجوه اعجاز و غیربشری بودن قرآن را اثبات کند، از شاهنامه فردوسی یاد کرده و آن را به عنوان یک شاهکار ادبی/حماسی تجلیل می‌کند:
مباحث اين كتاب مىتواند پاسخگوى مفيدى به همه اين مسائل باشد. اين بنده مايل بود كه درباره فردوسى و شيخ اشراق مستقلًا بحث كند و به تجزيه و تحليل انديشه آنها از اين نظر بپردازد ولى با طرحى كه در ابتدا افكنده بودم وفق نمىداد، نياز به طرحى وسيعتر و فرصتى بيشتر بود.
[مقدمه چاپ اول خدمات متقابل اسلام و ایران، شهید مطهری]
در تمام شاهكارهای بشری مثلا ادبی يا صنعتی، پيدا خواهيد كرد شاهكاری را كه ديگران هر چه تلاش كردهاند نتوانستهاند مثل آن را بياورند. مثلا میگويند در حماسه ، هزار سال است كه شاهنامه فردوسی به وجود آمده است و بعد از آن خيلی افراد ديگر خواستهاند شعر حماسی بگويند ولی نتوانستهاند مثل او بياورند. واقعا همه شعرای فارسی زبان ديگر از هزار سال پيش تا امروز ناتوان بودهاند كه مثل فردوسی حماسه بگويند.
[شهید مطهری در ادامه توضیح می‌دهند که معجزه پیامبران و به خصوص اعجاز قرآن چه تفاوتی با شاهکارهای انسانی دارند]
کتاب نبوت - معجزه چیست؟ - ص ۱۰۱
از جراید
تا لحظه انتشار یک کلاغ این شایعه را در هیچ یک از خبرگزاری‌های داخلی نیافته است.نمونه شایعه:
عجب! بر ما ایرانیان... یا مسلمانان...؟
مرتضی مطهری : فردوسي مردي زيانكار بود؛ زنده كردن لغات فارسي باستاني، برگشت از تعاليم قرآن است
مرتضی مطهری درباره فردوسی ،شاعر بزرگ ایرانی که زبان پارسی را زنده کرده است میگوید : فردوسي مردي زيانكار بود.زنده كردن لغات فارسي باستاني، برگشت از تعاليم قرآن است. اینهمه سر و صدا برای عظمت فردوسی، و جشنواره و هزاره و ساختن مقبره، و دعوت خارجیان از تمام کشورها برای احیاءِ شاهنامه، و تجلیل و تکریم از این مرد خاسر زیان بردۀ تهیدست برای چیست؟! برای آنست که در برابر لغت قرآن و زبان عرب که زبان اسلام و زبان رسول الله است، سی‌سال عمر خود را به عشق دینارهای سلطان محمود غزنوی به باد داده و شاهنامۀ افسانه‌ای را گرد آورده است
پايگاه علوم و معارف اسلام.قسمتهايي از كتاب نورملكوت قرآن - تاليف آيت الله مطهري/ جلد چهارم
منابع:
- سری کتاب‌های نور ملکوت قرآن (فارسی)
- کتاب نور ملکوت قرآن، آیت الله حسینی طهرانی، جلد چهارم، صفحه ۱۴۵ (فارسی، آرشیو شده)