۱۳۸۹ تیر ۲۱, دوشنبه

مریخ، ماه دوم در آسمان زمین!؟

آیا مریخ آنقدر به زمین نزدیک می‌شود که به اندازه ماه به نظر برسد؟ آیا نزدیک‌ترین فاصله مریخ با زمین در چند هزار سال، امسال رخ می‌دهد؟



  • بر خلاف ادعای شایعه: نزدیک‌ترین فاصله مریخ با زمین در 60000 سال اخیر، در سال 2003 میلادی (1382 شمسی) رخ داده بود.
  • بر خلاف ادعای شایعه: حتی در همان زمان هم اندازه و درخشش مریخ به هیچ عنوان قابل مقایسه با درخشش و اندازه ماه نبود! با اینکه درخشش مریخ در آن زمان شش برابر بیشتر شده بود. (نسبت به درخشش معمول خودش)
  • بر خلاف ادعای شایعه: مریخ هر پانزده سال یکبار تقریبا (و نه کاملا) به همان اندازه سال 2003 به زمین نزدیک می‌شود. در این اوقات درخشش آن نیز تقریبا با درخشش آن زمان برابری می‌کند و برای چشم غیرمسلح تفاوت محسوسی وجود ندارد.
  • از سال 2003 به این طرف، هر سال شاهد بازگشت این شایعه بوده‌ایم. هر بار بعد از اینکه بخش تاریخ این شایعه دستکاری شد، متن آن یکبار دیگر در اینترنت دست به دست می‌چرخد!
    شرح بیشتر در رابطه با علت پیدایش این نامه را در انتهای این پست بیابید.

نمونه شایعه:

Enjoy remember the day!
این روز را بخاطر بسپارید !
Two moons on 27th August 2010
دو کره ماه در تاریخ 5 شهریور 1389
27th Aug the Whole World is waiting for......... ....
روز 5 شهریور تمام دنیا در انتظار .......
Planet Mars will be the brightest in the night sky starting August. It will look as large as the full moon to the naked eye. This will cultivate on Aug. 27 when Mars comes within 34.65M miles off earth. Be sure to watch the sky on Aug. 27 12:30 am. It will look like the earth has 2 moons.
کره مریخ به بالاترین درجه درخشش دراسمان شب در 5 شهریور خواهد رسید. اون به اندازه کره ماه تمام بزرگ با چشم غیر مسلح به نظر خواهد رسید. این وقتی است که در روز 5 شهریور کره مریخ به فاصله 34.6 مایلی خود به زمین میرسد. حتما در راس ساعت 12:30 بعد از ظهر ( نیمه شب) آسمان را تماشا کنید . به نظر خواهد رسید که آسمان دو ماه دارد !!!
The next time Mars may come this close is in 2287.
این امر 1200 سال دیگر دوباره اتفاق خواهد افتاد
Share this with your friends as NO ONE ALIVE TODAY will ever see it again.
این لحظه را با دوستان خود شریک شوید زیرا هیچکس زنده ای دوباره این اتفاق را نخواهد دید.

[July 2003] - به متن به نقل از آرشیو شایعات در snopes
The Red Planet is about to be spectacular! This month and next, Earth is catching up with Mars in an encounter that will culminate in the closest approach between the two planets in recorded history. The next time Mars may come this close is in 2287. Due to the way Jupiter's gravity tugs on Mars and perturbs its orbit, astronomers can only be certain that Mars has not come this close to Earth in the Last 5,000 years, but it may be as long as 60,000 years before it happens again.
The encounter will culminate on August 27th when Mars comes to within 34,649,589 miles of Earth and will be (next to the moon) the brightest object in the night sky. It will attain a magnitude of -2.9 and will appear 25.11 arc seconds wide. At a modest 75-power magnification Mars will look as large as the full moon to the naked eye. Mars will be easy to spot. At the beginning of August it will rise in the east at 10 p.m. and reach its azimuth at about 3 a.m.
By the end of August when the two planets are closest, Mars will rise at nightfall and reach its highest point in the sky at 12:30 a.m. That's pretty convenient to see something that no human being has seen in recorded history. So, mark your calendar at the beginning of August to see Mars grow progressively brighter and brighter throughout the month. Share this with your children and grandchildren. NO ONE ALIVE TODAY WILL EVER SEE THIS AGAIN

اندکی شرح بیشتر درباره ریشه شایعه:

کسانی که به خاطر داشته باشند می‌دانند که در سال 2003 واقعه نزدیک شدن مریخ به زمین با بازتاب رسانه‌ای زیادی همراه بود. با اینکه مریخ هر پانزده سال تقریبا به همان نزدیکی زمین می‌آید (و البته نه کاملا به همان نزدیکی!) با این حال اشتیاق برای رویت این رویداد منجر به رد و بدل شدن نامه‌های بسیاری گشت.
به نظر می‌رسد می‌توان علت پیدایش این شایعه را در عدم دقت به یکی از جملات نامه‌ای پیدا کرد که در سال 2003 درباره نزدیکی غیرمعمول مریخ و زمین نوشته شده بود. در این نامه بخشی وجود دارد که:
Mars [...] will be (next to the moon) the brightest object in the night sky. [...] At a modest 75-power magnification Mars will look as large as the full moon to the naked eye.
در جمله نخست صحبت از این است که بعد از ماه، (البته با فاصله بسیار زیادی) مریخ درخشان‌ترین جرم آسمان شب خواهد بود. در جمله دوم ذکر می‌شود که اندازه مریخ در یک تلسکوپ با بزرگنمایی 75، برابر با اندازه ماه با چشم غیر مسلح خواهد بود.
مشخصا این مقایسه باعث گمراهی خواننده‌ای شده و وی فکر کرده است که اندازه مریخ و ماه با چشم غیرمسلح مقایسه شده‌اند.
متن این نامه به عنوان آخرین «نمونه شایعه» آورده شده است.
خوشبختانه اخیرا در جراید داخلی کشور مطالبی در رد و تکذیب این ایمیل نوشته شده است که نمونه آنها را در بخش منابع می‌توانید بیابید.

منابع:

  1. توضیح ناسا درباره این شایعه - سال 2009 (انگلیسی)
  2. توضیح ناسا درباره این شایعه - سال 2005 (انگلیسی)
  3. صحبت‌های یک اخترشناس درباره نزدیکترین فاصله مریخ و زمین و بزرگترین اندازه ممکن مریخ (فارسی)
  4. خبرگزاری مهر 1389/4/13 - داستان ایمیلی که فراگیر شد / پنجم شهریور در آسمان زمین چه می گذرد (فارسی)
  5. آسمان شب درباره این شایعه: سال 86 و سال 88
کلمات کلیدی: astronomy, earth, mars, moon, science, زمین, ستاره شناسی, علم, نزدیکترین فاصله, ماه, مریخ, نجوم,